MADRİD (İspanya) – Surne Bilbao’nun savunmada gerçekten iyi olma şansı var. Harbiden iyi. Hem Basketbol Şampiyonlar Ligi hem de İspanya ligi için sezon öncesi heyecanı ve tahminlerinde Jaume Ponsarnau’nun Bilbao’su büyük ölçüde göz ardı edilmişti. Bu neredeyse kesinlikle değişmek üzere. İspanya Ligi’nde sezona 3-1 başladılar, bu süreçte Joventut ve Valencia’yı alt ettiler ve BCL’de 2-0’a giderken daha da etkileyici gözüktüler.

Salı akşamından öğrendiğimiz 7 şey içeriğinde Igor Curkovic şunu yazmıştı: "Basketbolda savunma baskısının farklı şekilleri var ve Surne Bilbao için bu, top kayıplarına zorlamak veya top çalmak değil. Onlarınkisi şutlara el göstermek ve rakibin hayatını zorlaştırmak."

Ardından bu gözlemi Bilbao’nun BCL ve ACB’deki galibiyetlerindeki rakiplerinin şut yüzdelerinden bahsederek desteklemeye devam etti. Bilbao rakiplerini BCL’de &38, ACB’de %42 şut isabetinde tutuyor. Bu maçların en can yakıcı olanında Nymburk’u yay içinden sadece %48’de ve yay dışından %22 gibi zayıf bir yüzdede tuttular.

Eğer bir alttaki katmanı soyup ortaya çıkarmamız gerekirse (evet, yazı boyunca soğan analoijisinden gideceğiz), Ponsarnau’nun sisteminin sabit şut durumlarına (boş şut veya şutu kapatmaya karşı yapılan penetreler) karşı bilhassa etkili olduğunu görüyoruz. ACB takımları Bilbao’ya karşı pozisyonlarının %27’sinde sabit şut üretmeyi başarıyor ve pozisyon başına sadece 0.8 sayı üretiyor. Bu onları üçüncü sıraya koyuyor. BCL’de de aynı hikaye; takımlar pozisyonlarının %24’ünde sabit şut üretiyor ve ellerinde pozisyon başına 0.7 gibi sönük bir sayı ortalaması kalıyor. Ponsarnau'nun Bilbao’su şutları engellemekte belli ki harika iş çıkarıyor ve şuta izin verdiklerinde de mutlaka el gösteriyorlar. Soru şu: Nasıl?

Soğanın kabuğunu soymak

Genel bir kural olarak, eğer rakibinizin üçlük deneme sayısını düşürmek istiyorsanız, herhangi bir zamanda topun üstünde iki savunmacınızın kaldığı zamanları azaltmalısınız. Denklem basit: topun üzerinde iki kişi = rotasyon ve rotasyon = boş şutlar. İş ikili oyuna veya topsuz perde aksiyonlarına geldiğinde, buna ulaşmanın en basit yolu adam değişmek (switch). Adam değişme savunması Ponsarnau’nun planında kesinlikle yer tutuyor ve devreye sokulan birden fazla adam değişme şeması var.

"Soğan Kabuğu Switch", şu an Mısır ekibi SC Zamalek’in koçu ve geçmişte Angola ile Nijerya milli takımlarını çalıştırmış Will Voigt (@CoachWillVoigt) tarafından ortaya atılmış bir konsept. Aşağıdaki klipte, Bilbao’nun Bahçeşehir’e karşı “Soğan Kabuğu Switch” uyguladığını görüyoruz (kırmızı oklara dikkat edin). İlk perdede 12 numaralı Ludde Hakanson topa doğru hamle yapıyor ama esas savunmacı yetişiyor, dolayısıyla adam değişmeye gerek yok. Top ardından diğer tarafa gidiyor; 22 numaralı Xavi Rabaseda ile 5 numaralı Denzel Andersson’un ikili oyunda adam değiştiğini görüyoruz. Rabaseda’nın akabinde kendi adamını önden savunup alçak postta bir ters eşleşme oluşturacak pas üçgenini engellemesiniizleyin. Bahçeşehir içerideki eşleşmeye atak edemiyor, dışarıdaki ters eşleşmeye dönüyor. Takip eden penetre, “kabuk soymayı” gördüğümüz yer. Rabaseda topu savunmaya geri dönüyor ve Andersson topu durdurmadan çember altını savunmaya anında gidiyor.

Bilbao bunu özel olarak ikili oyun durumları için de kullanmıyor. Aşağıdaki videoda onların bunu sıradan penetre savunmasında iki kez kullandığını görüyoruz. İkinci klipte Rabaseda, bir şut fake’i ilk savunmacıyı uçurduktan sonra şuta el göstermek için bir kez daha adam değişiyor. Bahçeşehir için bu tip bir savunmaya karşı oynamak gerçekten bir soğanı soymak gibi olmalı; bir katmanı soyar soymaz bir başka aynı katman sizi bekliyor.

Ponsarnau’nun sisteminde gördüğümüz ikinci tip adam değişme, “Bir Sonraki” ikili oyun savunması olarak biliniyor. İpucu bu sefer başlığın kendisinde. Perdecinin savunmacısıyla top savunmasını değişmek yerine, savunma dışarıdaki bir sonraki oyuncuyu değişip topu savunması için gönderiyor. Ludde Hakanson’un topa, topun savunmacısı pozisyonunu geri kazandıktan sonra hamle yaptığı ilk klibi düşünelim. Bu klipte ise 10 numaralı Francis Alonso’nun perdeye takıldığını ve topun serbest atış çizgisinin ötesine gitme tehdidi barındırdığını görüyoruz. Hakanson bu sefer “Bir Sonraki” switch’ini uyguluyor ve Alonso kendi adamına daha şut atılmadan yetişiyor.

Bilbao’dan gördüğümüz üçüncü ve son adam değişme şeması “Üçlü Değişim”. Çoğu oyun kurucunun önünde kalabilen Michale Kyser gibi hareketli uzunlara sahipseniz, switch sonrası içeride oluşan ters eşleşmeyi ön plana alma durumunda kalıyorsunuz. Bu durumda, problemi iletişim kurarak ve arka tarafta daha büyük bir savunmacıyla bir kez daha adam değişerek çözüyorlar. 23 numaralı Michale Kyser’in ve Rabaseda’nın ilk aksiyonu değişmesini izleyin. Rabaseda’nın Kyser’ın adamının devrilmesini önlemek için aşağıda kalmasına, boyalı alana giriş pasını engellemek için önden savunmaya geçişine ve nihayetinde 19 numaralı Emir Sulejmanovic’le adam değişmesine dikkat edin.

Şimdi, nihayet, yazının başında Surne Bilbao’nun savunmada gerçekten iyi olma şansı olduğunu söylediğimizde, bu sistemle alakalı değildi. Kyser’in oyun kurucuları savunurken hareketliliğini anlatırken zikretmiştik; oyuncu malzemesi ve sistemin bu malzemeye uyması mevzu. 1.96 boyundaki Xavi Rabaseda kanatta size her türlü uzunluk, savunma zekası ve çok yönlülüğü veriyor. Üst üste şampiyon Burgos’un boşuna kaptanı değildi. Burada da bitmiyor. 2.02 boyundaki Alex Reyes kanatta daha da uzun bir oyuncu ve onun da arkasında Andersson, Sulejmanovc, Kyser ve 2.13’lük Jeff Withey var; hepsi de pozisyonları için uzun ve hareketli. Guardlar bile kolay lokma değil. Hakanson’un geçiş hücumunda Boutseille’yi engelleyişine bakın. 18 santimetre boy dezavantajı var ama efor ve mücadele eksiği yok.

Sezonun daha başlarında olduğumuzu ve bu tarz savunma sistemlerinin düzenli iletişim ve oturması vakit alan takım kimyası gerektirdiğini söylemek zorundayız. Bilbao ve Ponsarnau için iyi haber bu tip bir sistemin iletişimi ve takım kimyasını geliştirebiliyor olması. Sadece zaman bu Bilbao takımının savunmada ne kadar iyi olacağını söyleyebilir ama Jaume Ponsarnau ve Bilbao yönetimi have clearly belli ki onlara bu şansı veren bir kadro ve sistem dizayn etmiş.