MALAGA (İspanya) –  "İşimi ve ailemi bıraktım ve benim için iyi giden bir maceraya atıldım" dedi Unicaja koçu Ibon Navarro, kimya mühendisi olarak işini bırakıp Tenerife’de Rafa Sanz’ın teknik ekibine katılma kararını anlatırken. "Fırsatları kaçırmadan evvel değerlendirmek gerektiğini her zaman düşünmüşümdür," diyerek devam etti, sabit bir mesleği ve yüksek stres ve düşük iş güvenliğiyle bilinen bir endüstri için yılların eğitimini bir kenara bırakmak için gereken mentaliteyi açıkladı. Buradaki değiş tokuş, hayal etme ve onu her gün, gün boyunca iten şeyi yapma fırsatıydı.

Eğer yakından bakarsanız, paralellikler bu sezonun Unicaja takımında görünüyor. Şu an sağlam görünüyorlar, halihazırda güvenilirler ve İspanya Ligi’ni ilk beşte bitirmek için iyi bir pozisyondalar. Ne var ki eğer maceraya güvenirlerse, bunu biraz daha zorlarlarsa ve şu anki seviyelerinde buldukları rahat alanından çıkarlarsa, ulaşılacak hayaller var. Şubat ayındaki Kral Kupası, pişmanlıkla geçmesine izin veremeyecekleri ilk fırsat. İspanya Ligi’nde, Valencia karşısındaki etkileyici galibiyetin akabinde, zirve sadece iki galibiyet uzakta. BCL’de Son 16’daki ilk galibiyetlerine geçmiş şampiyon AEK’i solda sıfır bırkarak ulaştılar. Bu, 2000’lerin başında İspanya Ligi ile Kral Kupası’nı kazanmış ve EuroCup’ı da 2017 gibi yakın bir tarihte kazanmış bir kulüp. Unicaja’da her sezon en büyük kupaları beklemek temelsiz olabilir ama hayal etmeye hakları var. 

Kadro

Bir EuroBasket yazı sırasında kadro kurmak yeterince zor. O kadroyu dokuz yeni oyuncuyla kurmanız gerekiyorsa ve daha sezon bile başlamadan BCL eleme turnuvasını da kazanmak zorundaysanız, zorluk ona katlanıyor. Unicaja gibi bir kulüp için elemelerden çıkamamak bir opsiyon değil. Eğer kazanırsanız, zaten yapmanız gerekeni yapmışsınızdır; eğer kaybederseniz, her şeyi kaybedersiniz. Ibon Navarro ve bu Unicaja kadrosu için bu tip bir baskı bir ayrıcalıktı ve daha en baştan güçlü temeller atmak adına bir fırsattı.

"Sezon öncesinde bu denli konsantre olmak bizim için iyi bir motordu. Bunun bize ekim ayında yardımcı olduğunu düşünüyorum" dedi. 

 

Yapbozun sadece üç hazır parçasıyla sezona başlamak ideal değil ama o parçalar Alberto Diaz, Dario Brizuela ve Jonathan Barreiro olunca, elinizde zaten kültür, karakter ve bazı takımların sezon boyunca bulamadığı becerinin bir karışımı oluyor. Başlangıçtaki öncelik, Nihad Djedovic ve Will Thomas’la takıma tecrübe ve liderlik eklemekti. Bunlar, öğrenme eğrisini hızlandırabilecek ve teknik ekibin genç oyunculara aşılamak istediği mesajı taşıyabilecek kariyer, otorite ve yeteneğe sahip oyuncular.

"Farklı tipte oyuncuların bir karışımı olmalı: Kimisi halihazırda kupalar kazanmış ve kendini kanıtlama ihtiyacı duymayan oyuncular ve diğerleri de içinde biraz delilik olan ama aynı zamanda yönlendirilebilir oyuncular." diyerek açıkladı Navarro.

Sayılar bu formülün hayati bir parçası. Kadronun birden fazla turnuvada iddialı olmak için gerekenlere sahip olduğunu gözlemlemek bir şeydir ama bir tesadüf değildir. Kadro, belirli bir yoğunluk seviyesi düşünülerek ve Avrupa kupası ile dünyanın NBA dışındaki en zorlu yerel liginin taleplerini karşılamak üzere tasarlandı.

"Oynayabilen 12 oyuncuyla bir takım kurmak bizim için önemliydi çünkü 40 dakika boyunca bu şekilde oynamak kolay değil, özellikle Şampiyonlar Ligi’yle birlikte oynayacağımız maç sayısıyla." dedi Navarro.

AEK maçında istatistiklere kısa bir bakış, alıntının ilk kısmının doğru olduğunu bize gösterebilir. 12 oyuncu da maçta oynadı ve 10 dakikadan az süre alan yegane oyuncular Dylan Osetkowski ile Jonathan Barreiro’ydu. İki oyuncu da normal bir akşamda rotasyonun kilit parçaları. Alıntının diğer önemli kısmı ise “bu şekilde” oynama vurgusu. Aşağıdaki tabloda da görebileceğiniz üzere, Unicaja bu sezon BCL’de savunma verimliliği departmanında üçüncü sırada. Ayrıca rakiplerin top kaybı yüzdesinde de ligin lideri; takımlar Navarro’nun ekibine karşı pozisyonların %21’inden fazlasında top kaybediyor. Şüphesiz ki bu takımın her şeyi savunmada başlıyor.

Savunma konseptleri

Ibon Navarro savunmadan bahsederken gözünde gerçek bir parıltı ve ses tonunda ekstra bir canlılık oluyor. Onu koçluk kariyerinde şansını denemeye iten, tüm gün aklında olan basketboldu ve bu tutkuyu takımının savunma yapışını anlatırken rahatça görebilirsiniz. 

"Eğer top kaybına zorlamakta veya açık sahada sayı bulmakta BCL’nin en iyi takımıysanız, bunu takımınıza ‘Arkadaşlar bu işe yarıyor’ demek için göstermeniz gerekir," dedi Navarro, takımın güçlü yanlarının üzerine bir yapı kurarken olumlu pekiştirmeyi kullanış şeklini tarif ederken.

"Savunmada adanmışlık kesinlikle kilit", diyerek devam etti. "Kişisel eforunuz ve takım kurallarıyla birlikte, herkesin dikkatini çeken ve takım arkadaşının eforunu fark edip aynı eforu göstererek desteklediği bir çizgi oluşuyor." dedi Navarro.

Bu alıntılarda tarif edilen sadece takım savunması değil, daha çok bir takıma savunma kültürünün nasıl aşılanacağı. Unicaja özelinde her şey Alberto Diaz’la başlıyor ve bitiyor. Maç başı istatistiklere bakacak olursanız, belki Diaz’ı takımın yıldız oyuncusu olarak seçmezsiniz ama Navarro’nun İspanyol milli oyuncuyu anlatma şekli, onun takımın üzerine kurulduğu temel taşlardan biri olduğunu açıkça ortaya koyuyor. 

"Alberto Diaz gibi birine sahipseniz, ‘Arkadaşlar, Avrupa’nın en iyi savunmacılarından biriyle aynı takımdasınız; onu takip etmemiz gerek.’ diyebilirsiniz." şeklinde konuştu Navarro. 

Bu, uygun bir biçimde, bizi ilk klibe götürüyor. Kendi içine tehlikeyi herkesten önce fark eden bir radar yerleştirilmiş ve o tehlikeyi diğer sahada avantaja çevirme yeteneğini haiz bir oyuncuya sahip olduğunuzda, bunu takımın kalanına örnek olarak göstermek mantıklı hale geliyor. Aşağıdaki klibi izleyin, Diaz’ın ayaklarına bakın ve pasa ne kadar erken reaksiyon verdiğine ve aynı anda iki AEK oyuncusunun pas yolunun uygun olup olmadığını anlamak için göz temasında olduğuna dikkat edin. Eğer pozisyonu bu kadar erken okumasaydı, topu çalmak için bir şansı olmayacaktı. 

 

"Savunmayı erken başlatmak, topa baskıyı erken yapmak isteyen bir takımız. Herkesin yarı sahadaki savunma pozisyonlarını biz tam sahada da uygulamak istiyoruz." dedi Navarro.

Bu alıntıyı Unicaja’nın oyununda görmek zor değil. Kendrick Perry ve Alberto Diaz gibi tüm sahayı gezen oyuncularınız varsa tam saha savunma oturtmak için harika bir temeliniz zaten oluyor. Aşağıdaki klip, ilk klipteki sekansın bir sonraki pozisyonu. Aşırtma pasın hemen akabinde, Diaz topa baskıya olabildiğince erken geçiyor. Tüm takımın top yarı sahayı geçmeden önce pozisyonal olarak farkındalığına dikkat edin. Topa gelen perdelerde savunma şeması daha az agresif; Sima bir adım geri atıyor ve Diaz kendisini toparlayana kadar topun önünde kalıyor. Sonraki kaymalar akıcı ve kusursuz. AEK hücumda nereye giderse gitsin karşıda bir Unicajalı buluyor.

 

Navarro’nun Alberto Diaz’ı “takip etmeye” dair sözüne dönersek, bunun harika örneklerini tüm takımda görebiliriz ama en fazla Dario Brizuela’da görürüz. FIBA basketbol dünyasındaki çoğu insandan Brizuela’yı tarif etmelerini isteseniz, muhtemelen skorer içgüdülerinden ve kritik anlarda şut sokma kabiliyetinden bahsedeceklerdir. (bunun için iyi sebepleri var). Brizuela bu sezon %52 isabetle üçlük atıyor, saha içi isabeti %50 ve AEK maçına değin serbest atışlarının %90’ı sayı oluyordu. Ne var ki savunmadaki eforuna dikkat ederseniz, onun Diazvari katkılarını görmeye başlarsınız. Aşağıdaki videonun ilk klibinde Brizuela’yı hücumdaki soğukkanlı skorer kimliğiyle görüyoruz, hemen ardından savunma moduna geçiyor ve topu tam sahada savunuyor.

 

Eğer Navarro’nun gözünde genel olarak savunma tartışırken bir parıltı oluyorsa, oyuncuların savunmada oyun okuma hünerinden bahsederken o parıltı aşırı yüklenme yaşıyordur.

"Oyunu okuyoruz," diyor, "Ve o zaman bile, iyi takımlar sizin şemanızı okumaya başlıyor, dolayısıyla hücumun okumasını okumanız gerekiyor."

Hücumun okumasını nasıl okursunuz?  Bazı koçlar oyuncularına ayakları, elleri veya vücudu izlemeyi öğretir. Diğerleri gözleri okumayı öğretir. Navarro için cevap bundan daha içgüdüsel.

"Onlara neye bakmaları gerektiğini öğretemezsiniz zira her oyuncu (vücut dili) aynı değil. Onlara nereye bakacaklarını öğretmek gerek. Bir şeye bakmanız gerekmiyor, sadece nereye bakıp neyi okuyacağınızı bilmelisiniz." şeklinde açıkladı Navarro.

Bu Unicaja takımı oyunu gerçekten de aşırı derecede iyi okuyor ve sezon devam ettikçe sadece daha iyiye gidiyor. Bunu Diaz’ın ilk klibinde zaten görmüştük ama Dinamo Sassari maçındaki bu klip Navarro’nun hücumun şemalara olan reaksiyonunu okumakla ne kastettiğine dair muhteşem bir örnek. Unicaja bu sefer daha agresif bir ikili oyun şeması kullanıyordu, 6 numaralı Lima toplu oyuncuyu çevrelemeye çalışıyordu. Sassari’nin bu şemayı okuması, kısa devrilmeyi kullanmaktı. Djedovic’in gözlerinin toplu oyuncuya sabitlenmesini izleyin. Kendi adamını takip etmek yerine, pasın nereye gideceğini bildiği için adamını bıraktı ve zamanında hareket ederek şarjı aldı. 

 

Hücum konseptleri

"Her zaman atak edip erken bir avantaj kazanmayı hedefliyoruz, ardından topu paylaşıp en iyi şutu buluyoruz." Navarro Unicaja hücumunun kilit konseptlerini böyle açıklıyor. Ardından ifadesini sınırlandırıyor:

"Çembere erken giden bir takım olmayı hedefliyoruz ama bu, ilk sekiz saniye içinde hücumu bitirmeliyiz anlamına gelmiyor."

Aşağıdaki klipte, Djedovic’in bir başka oyun okuması ve top çalmasından doğan bir geçiş hücumu izliyoruz. 3 numaralı Melvin Ejim’in sahayı koşarak köşeyi doldurmasını izleyin ve 1 numaralı Dylan Osetkowski’nin rakip sahaya giden ilk oyuncu olmasına dikkat edin. When you add Brizuela’nın top temposunu ve çembere erken atak edişini de eklerseniz, savunmanın üstündeki baskı çok fazla oluyor. Direkt olarak bundan harika bir şut çıkartamadılar ama oyunu yavaşlatıp sete oturmak yerine, Brizuela’nın ödün vermiş Sassari savunmasına saldırmasıyla birlikte “ikinci hızlı hücum” fırsatı buluyorlar.

 

Navarro ayrıca uzunlarının savunmaya baskı kuracak kadar hareketli olmasının önemini vurguluyor.

"Bir takım uzununun sahayı koştuğu ölçüde hızlıdır." diyerek açıklıyor Navarro. 

Şaka da yapmıyor. Bir noktada, Dylan Osetkowski'nin BCL’deki şut yüzdelerine dair ciddi bir sohbet etmemiz gerekebilir ve onun sahayı ne kadar çabuk katettiğini görüyoruz. David Kravish aylak bir pivot değil ve rotasyona Yankuba Sima’yı da eklediler. 

 

Navarro’nun geçiş hücumlarında bahsettiği o sabrın yarı sahada ikincil faydaları da oluyor. Hücumun son dört saniyesinde atılan şutlarda Lenovo Tenerife’yle birlikte (pozisyon başına 0.9) ligin en verimli takımı. Bu takım aksiyondan aksiyona ve konseptten konsepte çok rahat akan bir takım. Aşağıdaki sette Unicaja’nın 4 numaralı Tyler Kalinoski için gerçekten “Tenerife” aksiyonunu uyguladığını görüyoruz. Sahte bir İspanyol ikili oyunu Kalinoski’nin şut atması için hazırlanan bir perdeye dönüşüyor. İstedikleri şutu bulamıyorlar, hücum topa gelen perdeyle akıyor. İstedikleri şutu yine bulamıyorlar, bu sefer alçak posttan “Grenade (El Bombası)” aksiyonuna giriyorlar ve Kalinoski nihayet şutu sokuyor. 

 

Meseleyi pekiştirmek için bir sonraki klibi de ekleyelim. Tyson Carter ile Jonathan Barreiro’nun bu hücumu neredeyse savunulamaz kılmasına değinebiliriz ama bunu tanımlamaya veya analiz etmeye gerek yok. Basketbol adını verdiğimiz bu oyunun tadını çıkarın.

 

Sırada ne var?

Bu takımın ne kadar iyi oynadığını görebiliyor ve takımı köşeyi dönünce neler beklediğini tasavvur ediyor olsak da Ibon Navarro için bu, ne olabileceğiyle ilgilenmek şöyle dursun, hala kendisini keşfeden bir takım.

"Dokuz yeni oyuncuyla birlikte geliştirmemiz gereken çokça şey var ama ilk 3-4 ayda güçlü yanlarımızı öne çıkarmamız gerektiğinden emindik. Zayıflıklarımızı saklamaya veya gizlemeye başlamadık." dedi.

Gerçekten de şampiyon takımlar aylar içerisinde kurulmuyor. Gün gün uğraşarak ve parıltılı ışıklar altında kupaları kaldırmanın hayali yerine marjinal gelişimlerin zaferine inatçı bir odaklanmayla kuruluyor.

"Her şeyin kazanma veya kaybetmeyle ilgili olduğu bir toplumda yaşıyoruz ve her şey şu anla ilgili; fakat benim kişisel olarak aradığım şey bu değil," dedi Navarro. "Bu demek değil ki bu sezon bir şey kazanamayız. Asla değil ama eğer sadece son hedefi düşünürseniz, yolda bir şeyleri kaybedersiniz."